W jaki sposób dobrać oponę rowerową? – rodzaje opon rowerowych
Opony rowerowe są bardzo ważną częścią roweru umożliwiającą sprawne poruszanie się po drodze. Właściwy dobór opon rowerowych jest niezwykle ważny, pozwala nam na rozwijanie większych prędkości i lżejszą jazdę. W rowerach kupowanych w sklepach często są dopasowane standardowe opony, które w przypadku rowerów z niższej półki mogą nie spełniać w pełni swojej funkcji. Wówczas ważne jest, aby wybrać odpowiednią do roweru oponę rowerową, która dobrze sprawdzi się i wpłynie na zwiększenie komfortu jazdy. Jak wybrać właściwą oponę rowerową? I czy różnią się między sobą opony?
Na rynku znajdziemy wielu producentów opon rowerowych, takich jak chociażby Awina, Continental, CST, Hutchinson, Kross, Mitas, Schwalbe, Vittoria. Oferują opony różnych rozmiarów i posiadające zróżnicowaną technologię, dzięki czemu możemy wybrać odpowiednią dla siebie oponę. Firmy produkujące opony rowerowe prześcigają się między sobą chcąc wyjść naprzeciw potrzebom rowerzystów. Tworzą opony do jazdy w lekkim terenie, jak i w cięższym. Różnej wielkości bieżnik, zmienny układ kostki, użyte mieszanki gumy, wzmocnienia, szerokość i średnica opon – wszystko to sprawia, że opony rowerowe zmieniają się na przestrzeni lat i stają się bardziej trwałe.
Wielkość opon rowerowych
Przed zakupem opony rowerowej warto zwrócić uwagę na jej wielkość. Osoby, które nie będą znały wielkości opony, jaką powinny kupić będą miały problem ze znalezieniem właściwego rozmiaru. Nie każda opona pasuje na koło naszego roweru. Więc w jaki sposób najlepiej dobrać rozmiar opony? Najszybszą możliwością jest sprawdzenie rozmiaru na starej oponie rowerowej, która była na kole naszego roweru. Na boku każdej opony znajdziemy takie informacje jak nazwa producenta oraz wielkość opony. W zależności od systemu opisu, na oponie rowerowej umieszczono jedno z trzech oznaczeń: calowe, metryczne i ETRTO.
W przypadku podania rozmiaru opony w calach liczby opisują wielkość średnicy koła, na które ma pasować opona i jego szerokość. Przykładowo zapis 26x2.0 określa, że opona ta przeznaczona jest na koła o średnicy 26 cali i szerokości 2 cali. Zapis ten cieszy się ogromną popularnością w rowerach górskich. System metryczny podaje wymiary opon w milimetrach i zapisuje się go w postaci dwóch liczb i litery, np. 700x40C, gdzie pierwsza liczba oznacza średnicę zewnętrzną opony, druga jej szerokość, a litera na końcu (A, B lub C) średnicę wewnętrzną. Oba systemy nie są doskonałe i mogą wprowadzać w błąd osoby posiadające opony. Z tego względu wymyślono trzeci sposób – ujednolicony zapis ETRTO. Podaje on w milimetrach średnicę wewnętrzną opony i jej szerokość, np. 50-584 oznacza oponę o szerokości 50 milimetrów i średnicy wewnętrznej 584 milimetrów.
Ze względu na styl jazdy opony rowerowe przypisano pod względem ich szerokości do rodzaju roweru, jakim się jeździ. Przykładowo w rowerach szosowych stosuje się najwęższe opony, które mają zapewnić małe opory toczenia, co pozwala na szybszą jazdę. Zazwyczaj nakłada się na koła takich rowerów opony o szerokości od 23 do 28 milimetrów. Węższe opony generują mniejsze opory toczenia, jednak mają dużo gorszą przyczepność i słabsze właściwości amortyzacyjne niż szerokie opony. Ciśnienie w takiej oponie powinno być znacznie większe niż w szerszych oponach, co wpływa na jakość jazdy. Wąskie opony najczęściej używane są w rowerach szosowych, gdzie liczy się przede wszystkim duża prędkość. Opony tego typu doskonale radzą sobie na asfaltowych nawierzchniach.
Inaczej jest w przypadku rowerów miejskich, trekkingowych czy crossowych. Tutaj znajdziemy już nieco szersze modele opon w zakresie od około 32 do 47 milimetrów. Dużo szersze opony stosowane są w rowerach górskich, gdzie ich wymiar waha się między 49 mm a 61 mm (w przypadku rowerów górskich bardziej popularny będzie zapis między 1,95” a 2,4”). Zapewne wielu z Was niejednokrotnie widziało na ulicy rowery o niespotykanie szerokich oponach. Wyglądają dość niezwykle i przykuwają uwagę. Są to rowery typu fatbike, w których znajdziemy opony szerokie nawet na 4 cale. Szerokie opony o dużym bieżniku doskonale trzymają się drogi. Niestety ich budowa sprawia, że opór ich toczenia jest znaczny, a co za tym idzie osoby korzystające z nich poruszają się wolniej.
Kupując opony rowerowe musimy zwrócić szczególną uwagę na rodzaj bieżnika, którym się charakteryzują. Spotykamy trzy główne typy bieżnika: opony slick, semi-slick i terenowe.
Opony slick (gładkie lub prawi gładkie)
Opony typu slick charakteryzują się bardzo małą kostką bieżnika lub gładką powierzchnią. Taki rodzaj opon pozwala na rozwijanie znacznych prędkości na asfaltowych powierzchniach. Gładka struktura sprawia, że opór toczenia jest minimalizowany, co umożliwia szybsze obracanie się kół. Niestety wadą tego rozwiązania jest słaba przyczepność do podłoża, przez co dedykowane są głównie do jazdy po asfalcie i utwardzanych drogach. Dobrze sprawują się na suchym podłożu, na mokrym radzą sobie już gorzej. Stosuje się je głównie w rowerach szosowych, a także miejskich.
Opony terenowe
Opony terenowe są przeciwieństwem opon slick. Cechują się gęstą i wysoką kostką bieżnika umieszczoną centralnie i z boku opony. Dzięki temu zwiększa się ich przyczepność do podłoża i łatwiej na nich pokonać nierówny teren, jak np. leśne i szutrowe drogi. Ich budowa zapewnia większe opory toczenia, więc nie pozwalają na osiąganie tak dużych prędkości jak opony slick. Rowki między kostkami bieżnika doskonale odprowadzają wodę, dlatego opony te świetnie radzą sobie podczas deszczu i jazdy po mokrej nawierzchni. Warto zwrócić uwagę, że amortyzacja w oponach terenowych jest znacznie lepsza niż w oponach gładkich. Opony terenowe stosuje się głównie w rowerach górskich i przełajowych, na których więcej czasu spędza się poza utwardzanymi drogami.
Opony semi-slick
Opony typu semi-slick są najbardziej uniwersalnymi oponami. Łączą w sobie cechy opon slick i opon terenowych. Środek opony posiada niską kostkę bieżnika, a jej brzeg wysoką. Dzięki temu opona ta pozwala na rozwijanie dużych prędkości (mniejsze opory toczenia), a po przechyleniu na bok umożliwia dobre utrzymanie roweru w pionie (zwiększona przyczepność opony po bokach). Uniwersalizm tych opon sprawia, że stosuje się je w rowerach, gdzie łączy się jazdę po asfaltowych nawierzchniach z lekkim terenem poza nimi. Używa się ich głównie w rowerach crossowych i trekkingowych.
Oprócz wyżej wymienionych rodzajów opon, znajdziemy każde opony drutowe i opony zwijane. Różnią się między sobą głównie budową. W budowie opon drutowych zastosowano drut, który jest zatopiony w ogumieniu. To właśnie ta drutowa powłoka pozwala na zachowanie odpowiedniego kształtu opony tak cennego dla naszego roweru i prawidłowej jazdy. Użycie drutu sprawia, że opona drutowa jest znacznie cięższa niż opony zwijane. Opony zwijane cechują się większą lekkością mocno poszukiwaną przez zawodników sportowych dyscyplin rowerowych. Zamiast drutu do ich budowy wykorzystano kevlarowe włókna pozwalające na stabilizację opony po jej napompowaniu. Jak sama nazwa mówi, oponę zwijaną można zwinąć, dlatego po złożeniu nie zajmuje dużo miejsca. Można ją łatwo przewieźć ze sobą i zabrać na dalekie wyprawy. Niestety opona drutowa nie ma już takich właściwości. Nie można jej zgiąć, żeby nie zaburzyć jej struktury. Każde zgięcie opony drutowej może prowadzić do jej zniszczenia.
Ciekawą propozycją na rynku są opony bezdętkowe (Tubeless), które dzięki odpowiedniemu systemowi uszczelniania pozwalają na ich napompowanie bez konieczności zakładania dętek. Przykładem takiej opony jest chociażby opona rowerowa Mitas Scylla V96, która jest oponą zwijaną.
Opona oponie nie jest równa, dlatego przy wyborze konkretnego modelu opony warto zwrócić uwagę na materiał z jakiego została wykonana. Rodzaj mieszanki gumy użyty do budowy opony mówi o przyczepności opony, szybkości jej ścierania, podatności na odkształcanie, sposobie zachowania w zmiennych warunkach atmosferycznych. Wybór opony o odpowiedniej mieszance gum nie jest łatwą rzeczą, gdy nie możemy jej dotknąć rękami, dlatego jeśli nie jesteśmy pewni opony, którą chcemy kupić, lepiej wybrać tą z wyższej półki należącą do znanej marki niż tańszą, ale za to niesprawdzoną.
Duża dostępność opon rowerowych na rynku sprawia, że możemy w nich przebierać. Znajdziemy nie tylko klasyczne czarne opony, ale i kolorowe, jak np. niebieskie, czerwone czy kremowe. Jeśli poszukujemy opon bardziej trwałych, warto zwrócić uwagę na opony z dodatkową antyprzebiciową wkładką. Dzięki niej będziemy mieli większą pewność, że jeżdżąc po kamienistym terenie wrócimy rowerem do domu bez konieczności wymiany opony lub ciągnięcia roweru za sobą wiele kilometrów. Dobór opony rowerowej jest niezwykle istotny. Kupując nową oponę rowerową powinniśmy dopasować ją do obręczy kół jakie posiadamy. To czy wybierzemy oponę typu slick, semi-slick czy terenową zależy w dużej mierze od miejsc, po których najczęściej jeździmy. Wybierając oponę rowerową warto zainwestować w lepszej jakości oponę, wyprodukowaną przez znaną i polecaną markę, by służyła nam przez lata i potrafiła w pełni zaspokoić nasze potrzeby zapewniając sprawną i bezproblemową jazdę rowerem.